طراحی سایت فروشگاهی
طراحی سایت شرکتی
طراحی سایت شخصی
مشاوره رایگان
تجربه کاربری (UX) و رابط کاربری (UI) تعاریف و تفاوت ها

تجربه کاربری (UX) و رابط کاربری (UI) چه هستند؟ هر کدام چه تعریفی دارند؟ تفاوت این دو در چیست؟ در این مقاله آموزشی قصد دارم تا شما را با تعریف تجربه کاربری و رابط کاربری به صورت کامل آشنا کنم. سپس درباره تفاوت آنها صحبت خواهیم کرد.

UX (تجربه ی کاربری) چیست؟

UX زمانی به وسیله ی دانشمند شناخته شده دونالد نورمن در اوایل دهه ی ۱۹۹۰ ابداع شد که معاون گروه تکنولوژی پیشرفته ی شرکت اپل بود. او اینگونه UX را معنی می کند: تجربه ی کاربری همه ی تقابل های کاربر با شرکت، خدمات، و محصولات آن را در بر میگیرد.

طراحی تجربه ی کاربری (UX) پروسه ای است از افزایش رضایت کاربر به وسیله ی بهبود قابلیت استفاده، دسترسی و تقابل بین محصول و کاربر. UX طراحی مواجه سنتی انسان با کامپیوتر را گرد آوری کرده و آن را با نشان دادن محصول یا سرویس به همان شکلی که کاربر می شناسد توسعه می دهد.

UX محدود به رابط تصویری محصول شما نیست. بلکه یک مفهوم است که ابعاد وسیعی دارد و همه ی تجاربی که یک شخص میگذراند را در بر میگیرد؛ از جمله:

  • پروسه ای که آن را طی می کنند تا محصول شرکت شما را کشف کنند.
  • ترتیب کارهایی که کاربر در تعامل با رابط کاربری انجام می دهد.
  • احساسات و فکرهایی که کاربر هنگام ارتباط با شرکت به دست می آورد.
  • و تاثیراتی که به طور کلی مشتریان از تعامل با محصول میگیرند.

طراحان UX (تجربه ی کاربری) مسئولند تا اطمینان دهند، شرکت محصولی را تولید خواهد کرد که به نیاز های مشتری پاسخ می دهد و به آن ها اجازه می دهد  به طور یکپارچه به بازده ی مورد نظر خود برسند.

تجربه کاربری چیست

طراحان ممکن است این کار را با تحقیق بر روی کاربر انجام دهند که تا حد ممکن درباره ی استفاده کننده از محصول اطلاعات به دست آورند. و سپس از آن آموخته ها استفاده کنند اسکلت و نمونه های اولیه را تصویر کنند تا به کاربر کمک کنند که از نقطه ی الف به نقطه ی ب برسد.

UI (واسط کاربری) چیست؟

در دهه ی ۱۹۷۰ اگر می خواستید با یک کامپیوتر کار کنید باید از خط فرمان رابط استفاده می کردید. نمی توانستید یک کامپیوتر با موس، آیکون، دکمه و یا گرافیک بخرید زیرا آن ها هنوز وجود نداشتند. برای آن که بتوانید به وسیله ی کامپیوتر کاری را که می خواهید انجام دهید، باید با زبان برنامه نویسی کامپیوتر صحبت می کردید. واسطه کاربری (رابط کاربری) بخش گرافیکی است که توسط آن با کامپیوتر (موبایل، تلوزیون هوشمند و ...) کار می کنید.

رابط کاربری چیست

در سال ۱۹۸۱ یک گروه از دانشمندان کامپیوتر در زروکس پی ای آر سی (ستاره ی زروکس) یک کامپیوتر شخصی با اولین رابط کاربری گرافیکی را توسعه دادند و روانه ی بازار کردند. که این دستگاه از پنجره، آیکون، کلید رادیو، منوی دراپ داون و چک باکس استفاده میکرد. و به کاربران اجازه می داد فایل ها را باز کنند، حرکت دهند، یا حذف کنند.

ممکن است خیلی قابل مقایسه با آن چه امروز در دسترس است نباشد، اما در اولین عصر های کامپیوتر شخصی UI (واسط کاربری) یک انقلاب به شمار می آمد. و به این معنا بود که دیگر نیازی نبود شما برای استفاده از کامپیوتر به کد نویسی ملزم باشید. این موضوع دسترسی به داده ها را بسیار زیادتر می کرد.

تیم کامپیوتری اپل توسعه و گسترش ایده ی UI (واسط کاربری) را ادامه داد. و در سال ۱۹۸۴ اولین مکینتاش را روانه ی بازار نمودند، که اولین کامپیوتر رومیزی بود که از رابط با چند پنجره و یک موس استفاده می کرد.

تجربه کاربری (UX) و رابط کاربری (UI) تعاریف و تفاوت ها
پیدایش UI (رابط کاربری) نیازمند نسل جدیدی از طراحان بود. طراحانی که روی رابط گرافیکی کامپیوتر های شخصی متمرکز بودند. و این هنگامی بود که طراحان UI وارد صحنه شدند. امروزه طراحان UI (رابط کاربری) در حال کار بر روی وب سایت ها، اپلیکیشن ها و برنامه های دیگر هستند. آن ها احتمالا مسئول کار هایی مثل طراحی طرح رابط محصولات دیجیتالی و عناصر دیداری در همه ی صفحات سیستم هستند.

تفاوت UI (واسط کاربری) و UX (تجربه کاربری) در چیست؟

دون نورمن و جیکوب نیلسن این تفاوت را به طور خلاصه بیان کرده اند: تشخیص دادن UX (تجربه ی کاربری) از UI (واسط کاربری) بسیار مهم است. البته به طور اشکار UI (واسط کاربری) بخش بخش مهم تری در طراحی است.

گوگل هم می تواند مثال خوبی باشد. رابط ساده ای دارد. چیز زیادی پیدا نمی شود که با UI (واسط کاربری) در ارتباط باشد. فقط یک لوگو، محل جستجو، چند کلید و صفحه ی نتایج جستجو. اما هنگامی که شما چیزی در جایگاه جستجو می نویسید در کم تر از یک ثانیه به تقریبا تمام دانسته های شماره گذاری شده ی بشری دست پیدا می کنید. اکنون تصور کنید هر بار که می خواستید چیزی در گوگل جستجو کنید ۱۵ ثانیه طول می کشید تا به نتایج برسید. در آن صورت شما دیگر قادر نبودید فورا به پاسخ سوال خود برسید. حتی اگر رابط کاربری هم تغییری نمی کرد، تجربه ی کاربری شما با گوگل کاملا متفاوت می شد.

نظرات برخی از پیش کسوتان طراحی پیرامون تفاوت های UX (تجربه ی کاربری) و  UI (واسط کاربری):

  • UX روی جابهجایی کاربر برای حل مشکل تمرکز می کند. اما UI به ظاهر محصول و عملکرد آن توجه دارد.
  • یک طراح UX به وجوه ادراکی پروسه ی طراحی توجه دار؛  بر خلاف طراح UI که با عناصر محسوس تر در ارتباط است.
  • UI عموما مربوط به طراحی بصری و اطلاعات طراحی پیرامون صفحه ی نمایش است اما UX تماما درباره ی تجربه است وحتی ممکن است اصلا مربوط به صفحه ی نمایش نباشد.
  • UI بر روی محصول و یک سری تصاویر لحظه ای متمرکز است؛ و UX بر روی کاربر و جا به جایی او در میان محصول متمرکز است.
  • UX یک تجربه ی کلی است که کاربر با محصول دارد و UI چیز هایی است که کاربر با آن ها سر و کار دارد و می بیند.
  • هیچ تفاوتی بین طراحی UX و UI وجود ندارد. زیرا این دو با هم قابل مقایسه نیستند.