اصطلاحا به پوستر کنفرانس، همایش، سمینار و برنامه‌های علمی، پوستر علمی گفته میشود. اما این تعریف کاملا درست نیست. برای اینکه دقیق بدانیم پوستر علمی چیست و هر پوستری که در آن موضوع علمی بیان میشود را به اشتباه پوستر علمی نخوانیم در ادامه این مطلب با من همراه باشید.
پوستر علمی چیست و چطور ساخته میشود؟
اگر در یک برنامه علمی مانند کنفرانس، همایش یا سمینار مقالهای ارسال کنید، ممکن است به شما گفته شود ارائه آن مقاله به صورت پوستر است و باید در قالب یک پوستر علمی آن را ارائه دهید. ممکن است به درستی ندانید منظور از یک پوستر علمی چیست. در حقیقت پوستر علمی، یک خلاصهای از مقاله شما است، که در ساختار خواسته شده توسط آن مرجع علمی تهیه و به شکل یک پوستر طراحی میشود.
پس اکنون می‌دانیم به هر پوستری که در آن موضوعی علمی بیان میشود یک پوستر علمی نمی‌گویند. این نوع پوستر مخصوص رویدادهای خاص بود و دارای ساختاری مشخص است.
چطور باید پوستر علمی را طراحی کنیم؟
اولین قدم دریافت قالب از مرجع برگزار کننده آن رویداد علمی است. معمولا دبیرخانه کنفرانس‌ها و سمینارها یک فایل یا ساختار برای پوستر اعلام می‌کنند. در این فایل یا ساختار موارد زیر مشخص می‌شوند:
- ابعاد پوستر
- فونت و اندازه آن
- بخش‌های پوستر (چکیده، بدنه مطلب، نتیجه‌گیری و منابع)
- سربرگ پوستر
- اندازه متن از کنارها
- فرمت ارائه پوستر
پس از اینکه اطلاعات بالا را دریافت کردید، اولین قدم تهیه مطلب است. بسیار مهم است بدانید که این مطلب خلاصهای از مقاله شما است و شما باید آن را خلاصه کنید. سپردن خلاصه کردن و تهیه مطلب به سایر افراد می‌تواند پیامدهای بسیار جبران ناپذیری براش شما داشته باشد و یک تخلف بزرگ علمی محسوب میشود. پس ابتدا با توجه به تعداد کلمات مجازی که در پوستر دارید بیایید و مطلب را خلاصه کنید. حتما توجه داشته باشید که باید جویا شوید آیا ارجاع دهی درون متنی در پوستر نیاز هست یا خیر. در صورت نیاز به ارجاع دهی، منابع استفاده شده معمولا در بخش منابع باید ذکر شوند.
توجه کنید که مطلب خلاصه شده نباید بیش از اندازه قالب باشد؛ چراکه اندازه فونت‌ها و پوستر مشخص شده و مطلب بیشتر باعث خواهد شد تا ساختار پوستر شما بر خلاف ساختار خواسته شده باشد و احتمالا ارائه آن رد میشود.
حالا فرض را بر این می‌گیریم که شما قالب را از برگزار کننده رویداد علمی دریافت کرده و مطالب خود را خلاصه کرده‌اید. قدم بعدی تهیه پوستر است. تهیه پوستر معمولا شامل طراحی و صفحه‌آرایی است. اگر به هر دو این‌ها مسلط هستید، می‌توانید خودتان اینکار را انجام دهید. توجه داشته باشید که صفحه‌آرایی باید دقیقا مطابق با شیوهنامه و قالب مرجع برگزار کننده رویداد علمی باشد.
اگر خودتان پوستر علمی را طراحی می‌کنید، رعایت برخی نکات ضروری است.
نکات مهم در طراحی پوستر علمی
- حتما تمامی موارد ذکر شده در شیوهنامه را به صورت کامل رعایت کنید.
- نوع فونت، اندازه آن، تو رفتگی و فاصله از کنارها دقیقا مطابق ساختار درخواست شده باشد.
- فرمت تهیه پوستر را دقیقا مطابق با آنچه برگزار کننده رویداد خواسته تهیه کنید. دریافت سایر فرمتها معمولا غیر قابل قبول است.
- مطالب پوستر را به دقت خلاصه کنید. باید این مطالب دارای نظم منطقی بوده و به درستی ویراستاری ادبی و نگارشی شده باشد.
- تهیه پوستر را به روزهای پایانی معوق نکنید. طراحی پوستر معمولا چندین روز زمانبر است.
- اطلاعات خود را در پوستر به شیوه درخواست شده قرار دهید.
- ابعاد پوستر دقیقا مطابق با ابعاد درخواست شده توسط برگزار کننده رویداد علمی باشد.
حال اگر خودتان امکان طراحی پوستر را ندارید و به صفحه‌آرایی و طراحی آشنایی کافی ندارید می‌توانید این کار را به ما در لولسا بسپارید. اما پیش از این موضوع موارد زیر را در نظر داشته باشید:
- تهیه مطلب، خلاصه کردن آن و ویرایش نگارشی و ادبی بر عهده شما است. ما به هیچ عنوان این موارد را متقبل نخواهیم شد چرا که خلاف اخلاق پژوهش است.
- اطلاعات پوستر را به صورت کامل ارسال کنید. این اطلاعات علاوه بر متن، شامل شیوهنامه (ساختار یا قالب)، اطلاعات نویسندگان مطلب، عنوان و سایر مواردی است که برگزار کننده پوستر از شما درخواست کرده است.
- نوشتن منابع به شیوه ارجاع دهی مورد نظر در رویداد علمی بر عهده شما خواهد بود.
حالا ما در حقیقت چه کاری انجام می‌دهیم؟
ما اطلاعات را از شما دریافت کرده، در فرمت مورد نظر قرار داده، صفحه آرایی و چینش مطلب را تنظیم و پوستر را طراحی می‌کنیم.
اگر پوستر علمی فاقد قالب باشد باید چه کار کنیم؟
گاهی ممکن است برگزار کننده رویداد علمی (همایش، کنفرانس یا سمینار) قالب برای پوستر مشخص نکند و این موضوع را پژوهشگر واگذار کند. اما این موضوع به معنی این نیست که هیچ اطلاعاتی در مورد نوع پوستر مشخص نشده باشد. موارد زیر همواره توسط برگزار کننده رویداد اعلام می‌شوند:
- ابعاد دقیق پوستر
- بخش‌های پوستر (عنوان، نام نویسندگان، وابستگی سازمانی، بخش‌های مقاله، نوع ارجاع دهی)
- فرمت ارائه پوستر (ورد، عکس، پاورپوینت، PDF، یا سایر فرمتها)
- فونت و اندازه آن
در این شرایط تنها تفاوت اصلی در وجود یا عدم وجود سربرگ و برخی محدودیت‌ها است. به سخنی دیگر اگرچه به شما قالب داده نشده است، اما کلیات قالبی که باید طراحی شود برای شما گفته شده است.
در این حالت هم ابتدا باید با توجه به ابعاد ابتدا مطلب را خلاصه، سپس ویرایش کرد و در مرحله نهایی پوستر را صفحه‌آرایی و طراحی کرد. در صورتی که برای صفحه آرایی و طراحی آن خودتان آشنایی کافی و تبحر لازم را نداشته باشید، می‌توانید این بخش‌ها را به ما واگذار کنید. در این حالت هم توجه داشته باشید، طراحی شامل تهیه مطلب، خلاصه کردن آن و ویرایش نمی‌شود. در حقیقت مطالب را تماما شما تهیه می‌کنید و طراحی و جاگذاری بر عهده ما خواهد بود.
