Your browser does not support JavaScript!
تولید محتوا
طراحی پرسونا
سفارش تولید محتوا تالیفی
سفارش تولید محتوا ویژه
پرسونا چیست؟

پرسونا (persona) کلمه ای است که شاید این روزها زیاد شنیده باشید اما با مفهوم آن آشنا نباشید. این اصطلاح در دهه اخیر رواج پیدا کرده است و بیشتر در حوزه های بازاریابی، طراحی سایت، بازاریابی محتوا، ارتباط بهینه با مشتریان و ...کاربرد دارد. اگر دوست دارید اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب کنید توصیه می شود ادامه مطلب را از دست ندهید.

تعریف پرسونا چیست؟

بهتر است سخن خود را با یک سوال شروع کنیم، به نظر شما این فرض که مخاطب کسب و کار شما، چه فروشنده باشد و چه خریدار، چه دوست و چه از بستگان؛ مانند شما فکر می کند و دغدغه های ذهنی و روزمره شما را دارد، درست است؟ مطمئنا جواب منفی است، زیرا هر مخاطب چه فرد و چه به صورت گروهی، ویژگی های منحصر به فرد و خصوصیات مخصوص خود را دارد، پس نگرشی که در سوال ابتدایی مطرح شد برای ساختن یک محتوا یا محصول یا کسب و کار بسیار مخرب و آسیب زننده است.

برای ایجاد یک محصول خوب، باید ویژگی های شخص یا شخص های فرضی، شفافیت بسیاری داشته باشد تا بتوان تولید (تولید محتوا چیست؟) خود را با خواسته ها و نیازهای او تطبیق داد.

برای درک بهتر این مطلب به مثالی که در ادامه آمده است توجه کنید. فرض کنید مخاطب شما در یک سو، گروهی از پسران جوان و در سوی دیگر دوست و برادر شما است. قرار است به سلیقه و خواسته این دو نوع مخاطب پیراهنی را طراحی کنید، برای شما خواسته ی کدام گروه شفاف تر است؟ واضح است که خواسته و سلیقه دوست وبرادرتان؛ زیرا بیشتر آنها را می شناسید و تصور خیلی روشن و واضح تری از خواسته های آن ها دارید و پیراهنی که شما طراحی می کنید دقیقا خواسته ی مورد نظرایشان است.

با توجه به مثال بالا می توان تعریفی از اصطلاح پرسونا ارائه داد، پرسونا (Persona) یک تصویر فرضی و واضح از فرد یا گروهی است که طرف مقابل و مخاطب شماست؛ به عبارت دیگر persona به مجموعه ای از ویژگی ها و خصوصیات، خواسته ها و الگوهای فکری و رفتاری مخاطب گفته می شود که برای انجام یک هدف خاص تصویر سازی شده اند.

انواع پرسونا persona

بسیاری از محققین برحسب نیاز و شناخت خود از پرسونا آن را تقسیم بندی کرده اند که با چند نمونه از آن ها به صورت مختصر آشنا می شویم.

آلن کوپر چهره ای شناخته شده در زمینه استفاده از persona است، وی این مفهوم را به صورت پرسونای بازاریابی، طراحی و اولیه تقسیم بندی کرده است. همچنین لنه نیلسن چهار مورد از پرسونا را به شکل پرسونای مبتنی بر هدف، مبتنی بر نقش، تعاملی و پرسونای خیالی توصیف می کند. گروه دیگری از محققین نیز این اصطلاح تازه و پرکاربرد را در قالب پرسونای مشارکتی، هدفمند، مبتنی بر نقش و ساختگی معرفی می کنند.

اصول مقدماتی در ایجاد پرسونای مخاطب

اکنون که با معنی persona آشنا شدید، قطعا به این فکر افتاده اید که برای کسب و کار خود یک پرسونا طراحی کنید، اما پیش از آن باید با اصول اولیه طراحی آن آشنا شوید. شاید برای شما هم پیش آمده باشد هنگامی که در وب سایت ها به دنبال مقصود مورد نظر می گردید بعد از خواندن محتوا یک احساس ناخوشایند به شما دست داده که همه ی وقت و انرژی خود را بیهوده تلف کرده اید. در توضیح این احساس ناخوشایند می توان گفت که اکثر محتواها در وب سایت ها ارزش یابی خود را بر اساس تعداد بازدید کننده ها قرار داده اند. آن ها برای جلب رضایت مخاطب که با خواندن آن محتوا به دست می آید توجه چندانی نمی کنند. در صورتی که حس رضایت مندی مشتری و مخاطب در اولویت اول است. حال برای رفع این مشکل چه باید کرد؟

تولید محتوای پرسونا محور در بازاریابی های محتوایی (بازاریابی محتوایی چیست؟) یکی از راه حل های این ایراد است. همانطور که در تعریف persona اشاره شد این مفهوم شامل تصورات ذهنی با تمام ویژگی ها، دغدغه ها و چالش های مخاطب است. لازم است طراح، یک یا چند شخصیت خیالی را در ذهن خود تصور کند تا بتواند مطابق علایق و نظرهای این اشخاص پرسونایی قوی، بسازد. البته این موضوع را باید متذکر شویم که این شخصیت هایی خیالی و ساختگی است نباید زیاد و متعدد باشند، زیرا قطعا نمی توان بر طبق سلیقه و علایق همه این افراد محتوا یا محصول مورد نظر را تولید کرد.

بازاریابی محتوایی و پرسونا

در مسیری که برای ساختن محتوای پرسونا محور طی می کنید باید مخاطب ایده آل خود را بشناسید و او را با آنالیزهای شخصیتی رصد کنید تا بتوانید تصویر سازی واضح تر و روشن تری داشته باشید. به عنوان مثال برای راه اندازی یک کسب و کار جدید مخاطب خود را طوری مجسم کنید که جنس، سن، علایق، انگیزه، خواسته ها، بودجه و درآمد، و حتی نام مخاطب مورد نظر هم مشخص باشد (نام گذاری مخاطب ذهنی مورد نظر باعث می شود که مخاطبان فرضی خود را راحت تر پیدا کنید.) نکته ی قابل ذکر آن است که اگر پرسونایی که خلق کرده اید با اطرافیان و نزدیکان شما تناسب داشته باشد خیلی بهتر است، چون شخصیت و ویژگی های این افراد قابل لمس هستند و نتیجه بهتری به دست می آید.

در راستای شناخت مخاطب خود باید شغل او، اندازه و کیفیت سازمان و محل کاری که در آن مشغول است، هیجانات، برنامه روزمره، نحوه گذراندن اوقات فراغت، دیدگاهش نسبت به پول و درآمد، نحوه خرج یا پس انداز کردن وی، بودجه و درآمد و ... را به خوبی شناسایی کنید. بهتر است با یک آنالیز دقیق دریابید مخاطبان کسب و کار شما بیشتر در چه شبکه های اجتماعی عضو هستند، این شناخت به شما کمک می کند مسیرهای تبلیغات و بازاریابی خود را بهتر متوجه شوید.

بازاریابی محتوا با محتوای پرسونا محور چیست؟

برای تولید یک محتوای جامع و قابل قبول دو نکته حائز اهمیت است:

  1. عنوان محتوا
  2. بدنه محتوا

محتوا با یک عنوان جذاب می تواند با مخاطبین خود ارتباط عاطفی و احساسی بر قرار کند، عنوان خوب، مخاطب را جذب خود و او را ترغیب می کند که متن محتوا را دنبال کند؛ بنابراین باید متن هم گیرا و جذاب باشد. در واقع متن محتوا باید انتظاراتی که مخاطب با خواندن عنوان در او ایجاد شده را برآورده کند. بعد از اینکه عنوان جذاب و مخاطب پسند را تعیین کردید طبق یک سناریو و قصه، متن خود را نیز با توجه به سلیقه مخاطب پیش ببرید. انتخاب یک عنوان جذاب و به دنبال آن یک متن جذاب و مخاطب پسند برای محتوا به معنای آن است که شما در حال ایجاد یک محتوای پرسونا محور هستید.

برای تولید یک محتوا (یا حتی محصول) با persona قابل قبول ابتدا باید همانطور که گفته شد مخاطب سازی کنید، البته ذکر این نکته لازم است که محتوایی که می سازید برای عموم مخاطبین نیست فقط مختص به افرادی است که در حوزه هدف قرار گرفته و می توانند مصرف کننده تولید نهایی شما باشند. مخاطب فرضی خود را مقابلتان تصور کنید و در مورد نحوه ارائه محصول و یا خدماتی که ارائه می دهی با او صحبت کنید، قطعا در این گفتگو از او درباره خواسته هایش سوال می پرسید و در نهایت طبق این پرسش و پاسخ ها، بهترین عرضه را برای مخاطبان خود خواهید داشت.

نتیجه گیری

پرسونا یک شخصیت ساختگی است که با درک نیازها، اهداف و سلائق مخاطبین یک کسب و کار ایجاد می شود. این نکته را به یاد داشته باشید که شما نمی توانید همه مخاطبین خود را راضی نگه دارید، اما می توانید با تولید یک محتوا یا محصول پرسونا محور بازدهی خود را برای کاربران به حداکثر برسانید. اگر چه برای پیشرفت و بهینه سازی کار تولید یک persona کافی نیست اما تاثیر فراوانی برای دستیابی به اهداف دارد.